Ghosts of Utrecht zijn wereldsucces

28 juli 2017 om 14:00 Algemeen

Met zijn ‘Ghosts of Utrecht’ heeft Biltenaar Matthijs Iseger in nog geen jaar tijd meer dan 2100 volgers gekregen. Niet alleen in Nederland, maar over de hele wereld. Van de Verenigde Staten tot China, Thailand en Vietnam, van Australië tot Pakistan en Mexico. Wat zijn deze ‘Ghosts’ en waarom hebben ze wereldwijd zo’n succes?

De Bilt - Het begon allemaal vorig jaar. ‘Ik ben nogal geobsedeerd door de Tweede Wereldoorlog. Waarom ik dit zo’n fascinerende periode vind, kan ik niet goed uitleggen. In elk geval liep ik met een paar oude foto’s van het Utrechts Archief uit die tijd door Utrecht, gewoon om te zien of ik deze locaties terug kon vinden en of het daar veel veranderd was. Vaak bleek dat de locatie – en dan vooral de gebouwen – niet veranderd zijn, maar de mensen wel.

Locatie toen en nu

Toen kwam ik op een idee: als ik nu eens de mensen van toen op precies dezelfde locatie plaats in combinatie met de mensen die hier nu rondlopen? Een soort blik in het verleden in combinatie met het heden, met als doel de geschiedenis te doen herleven. Bijvoorbeeld een foto van het Janskerkhof tijdens een bijeenkomst van de NSB, met veel vlagvertoon en een grote mensenmassa. Nu staat hier op dezelfde locatie een advocatenkantoor. Voeg je die twee beelden samen, dan zie je dat alles hetzelfde is gebleven, behalve de mensen. Nu loopt iedereen hierlangs, zonder te weten wat hier vroeger is gebeurd.’

Ook tekeningen

De eerste foto plaatste hij op 13 juni 2016, en sindsdien staat er bijna dagelijks een nieuwe foto op ‘Ghosts of Utrecht’. ‘’In het begin waren dit vooral oorlogsgerelateerde foto’s, zoals de deur van het hoofdkantoor van de NSB aan de Maliebaan: deze deur heb ik zelf gefotografeerd, en hiervoor enkele NSB’ers geplaatst, als een soort geesten uit het verleden. Later haalde ik er oude foto’s uit andere geschiedenisperioden bij, puur om te laten zien wat er in al die jaren is veranderd. Momenteel gebruik ik niet alleen oude foto’s, maar ook tekeningen en schilderijen. Zo laat een van de ‘Ghosts of Utrecht’ een graftombe in de Domkerk zien, die ik heb gecombineerd met een tekening uit 1840 van dezelfde tombe. Het mooie hiervan is, dat de getekende lijnen exact doorlopen in het ‘nu’. Je ziet nauwelijks waar de tekening begint en de foto eindigt. Dit geldt ook voor veel schilderijen die zo realistisch zijn, dat je de gemaakte foto er zo overheen kunt leggen.’

“Reacties van mensen die iets of anderen herkennen, maken het voor mij leuk.”


Met dochter op stap

Vaak gaat hij op zaterdagen en zondagen met zijn tienjarige dochter Loïs op stap, die met haar vader mee speurt en hem zelfs al eens heeft gewezen op het juiste balkonnetje.

‘Na een week kreeg ik al de eerste reacties, vooral naar aanleiding van de foto van de poffertjeskraam Victor Consael in combinatie met het lelijke pand dat hiervoor in de plaats is gekomen. Dat was pure emotie. Sommige foto’s worden heel veel bekeken, zoals de foto van Dick Bruna, die meer dan 40.000 keer is bekeken en 185 keer gedeeld, tot zelfs in Japan. Reacties van mensen die iets of anderen herkennen, maken het voor mij leuk.’


Weerspiegelingen

Soms is hij lange tijd met een foto bezig. ‘De vroegere fotolenzen verschillen met die van nu, en je weet niet precies op welke hoogte er is gefotografeerd.’ De foto’s zijn stuk voor stuk pareltjes. Zo zie je in het raam van een huidig pand waarin vroeger een tabakzaak was gevestigd, de spulletjes liggen die destijds in de etalage lagen, en zijn er weerspiegelingen van vroegere objecten in een gracht of singel te zien.

De meest indrukwekkende foto die Matthijs heeft gemaakt, is die van drie Joodse meisjes voor een hek in de Agnietenstraat 3, gecombineerd met de huidige situatie van deze locatie.

‘Het zijn tweelingzusjes en een vriendinnetje, die geen van drieën de oorlog hebben overleefd: ze zijn op 28 januari 1944 in Auschwitz vermoord. Na lang zoeken op internet, heb ik van deze drie meisjes nog een foto gevonden, staande op dezelfde plek, maar vanaf een andere kant gefotografeerd.

De bewerkte foto heb ik in de periode eind april - 5 mei samen met andere foto’s uit de Tweede Wereldoorlog geplaatst. Dit in de hoop dat niemand meer langs bepaalde plekken als de Agnietenstraat 3 zal lopen, zonder te beseffen wat zich hier heeft afgespeeld.

Soms gebeurt er iets toevalligs, waardoor een foto ineens meer impact krijgt: iemand houdt een Duitser onder schot, terwijl een wandelaarster uit 2017 net omkijkt en hiernaar lijkt te staren.’

Noot van de redactie: Een aantal van de door Matthijs Iseger bewerkte beelden is online te vinden. Zo ook de foto van de Joodse meisjes inde Agnietenstraat. De website www.Indebuurt.nl/Utrecht besteedde er afgelopen april uitvoering aandacht aan.

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie